خطر استفاده از فلز آلومینیم
در گذشته مردم ایران غذاهای خود را در ظروف روی ( به قول عوام روحی) و یا ظروف مسی می پختند و همواره مقداری از این دو فلز مفید همراه با غذا جذب بدن می شد . اما متأسفانه در چند سال اخیر اکثر کارخانه های تولید کننده ی ظروف آشپزخانه به دلیل گران بودن فلز روی ( یا همان روحی ) از فلز مضر آلومینوم استفاده می کنند که موجب بیماری آلزایمر ، یبوست ، پوکی استخوان و اختلالات گوارشی می شود ، بنابراین به هموطنان عزیز سفارش می شود که به جای ظروف آلومینیومی ، از ظروف استیل و یا کریستال استفاده کنند تا اینکه عوارض فلز آلومینیوم گریبانگیر آنان نشود.
نگهداری مواد غذایی ترش اسیدی یا شور در ظروف آلومینیومی و یا طبخ غذا در این ظروف، موجب خروج آلومینیوم از ظرف و ورود آن به غذا میشود.
برخی کارشناسان صنایع مواد غذایی بر این باورند که یبوست، اختلالات گوارشی، پوکی استخوان و آلزایمر از مهمترین عوارض ناشی از مصرف آلومینیوم است. ظروف آلومینیومی سبک هستند و بخوبی گرما را انتقال میدهند. متاسفانه بیشتر از نیمی از ظروف پخت و پز که امروز به کار برده میشوند، آلومینیومی هستند. بعضی نظریهها نیز مطرح است که جوشآوردن آب در کتریهای آلومینیومی میتواند باعث بروز بیماریهایی همچون زخم معده، کولیت، خشکی دهان و تغییر رنگ زبان شود.
همچنین در سال 1382، محققان دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان با بررسی آثار آلومینیوم خوراکی بر موشهای صحرایی دریافتند که ورود آلومینیوم به همراه غذا میتواند سبب اختلال در متابولیسم کربوهیدرات شود که به صورت افزایش در قند خون ناشتا و نارسایی در گلوکز بروز میکند.
شاید همهگیر بودن ظروف آلومینیومی شما را به تعجب وادارد که با وجود این عوارض چطور این ظروف همه جا به کار میرود؟ این هم از مواردی است که آلودگی در بطن خانههای ما رسوخ کرده و ما از آن غافل هستیم و بسادگی از کنار آن میگذریم.
احمد نصیری، متخصص سمشناسی در این خصوص به خبرنگار جامجم میگوید: نتایج یک تحقیق بر ظروف آلومینیومی نشان میدهد که در اثر پخت غذا در این ظروف، یونها آزاد و به غذا اضافه میشوند که موجب بروز بیماریهای مانند آلزایمر، کمخونی مفرط و کاهش تعادل در هنگاه راه رفتن میشود.
در حال حاضر، تعداد مبتلایان آلزایمر در دنیا 26 میلیون نفر هستند که تا سال 2050 حدود 4 میلیون خواهد شد. بیشترین آمار مبتلایان این بیماری در آسیاست که در آن بیش از 6/12 میلیون نفر دچار این بیماری هستند و این آمار به 8/62 میلیون نفر خواهد رسید.
این متخصص سمشناسی توصیه کرد که برای پختن این مواد از ظروف آلومینیومی استفاده نشود. طبخ غذاهای اسیدی، نمکی یا قلیایی در این ظروف میتواند باعث سیاه شدن ظروف شود، البته تغییر رنگ و لکهدار شدن این ظروف روی کیفیت پخت غذا تاثیری ندارد.
فریبا ابراهیمی، کارشناس مسوول آزمایشگاه شیمی مواد غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز میگوید: جذب آلومینیوم در مغز افراد به فراموشی طی مدت زمان منجر میشود. وی ادامه میدهد: تنفس کردن و تماس پوستی با آلومینیوم نیز خطرناک است. اگر فردی برای مدت زمان طولانی در تماس با غلظت زیادی از آلومینیوم باشد، از دست دادن حافظه، سستی، بیحالی و لرز شدید بروز مییابد.
ابراهیمی معتقد است که ظروف آلومینیومی فقط برای نگهداری مواد خشک مناسب هستند و استفاده از ظروف لعابی و تفلون استاندارد جایگزین مناسبی برای طبخ غذاست.
بیماری آلزایمر ۲ تا ۵ درصد اشخاص مسن را دربر میگیرد و گاهی هم بر اشخاص جوانتر حمله میکند. به نظر میرسد که بیماری آلزایمر در اثر فاسد شدن سلولهای منطقه هیپو کامپ که معمولا مقدار زیادی استیل کولین تولید میکنند بوجود میآید. سلولهای مغزی یا نرونهایی که آسیب دیدهاند پلاکهایی جمع میکنند و به تعداد زیادی میمیرند. منطقه آسیب دیده مغز و استیل کولین در تشکیل خاطرات جدید وارد عمل میشوند به همین دلیل یکی از نشانههای اصلی بیماری آلزایمر عدم توانایی در تحکیم یک یادگیری تازه (مثل یادآوری آدرس تازه) و دشواری در جهتیابی است. اما خاطرات رویدادهای دور معمولا کمتر آسیب میبینند.
تقریبا ۱۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال ، زوال عقل دارند و حدود نیمی عقل دارند از آنها مبتلا به آلزایمر میباشند. آلزایمر نوعی بیماری ناهمگن از نظر ژنتیکی است که در تمام نژادها دیده میشود.
۵ درصد بیماران دچار بیماری خانوادگی با تظاهر زود هنگام ، ۱۵ – ۲۵ درصد دچار بیماری خانوادگی با تظاهر دیررس ، ۷۵ درصد مبتلا به بیماری تک گیر میباشند. ۱۰ درصد موارد آلزایمر خانوادگی ، توارث اتوزومی غالب و بقیه چند عاملی را نشان میدهند.
زمانی که بافت مغزی جسد یک فرد مبتلا به آلزایمر را زیر میکروسکوپ قرار دهیم ، در برخی قسمتها ، توده های در هم پیچیده ای از تارهای عصبی مشاهده می شود که پس از رنگ آمیزی می توان میزان غیرطبیعی آلومینیوم را در این توده ها تشخیص داد .
برخی از پزشکان پیشرفت بیماری را با افزایش میزان آلومینیوم مرتبط می دانند . برخی متخصصان مغز و اعصاب هم با این فرضیه مخالفت کرده اند ، آنها معتقدند که آلومینیوم در حکم یک آلوده کننده عمل می کند و بافت مغزی قبل از ابتلا به این بیماری توسط یک عامل دیگر آسیب می بیند و در این حالت آلومینیوم را به داخل خود جذب می کند .
یافته های دکتر دونالدمک لاک لن ، متخصص مغز و اعصاب دانشگاه تورنتو ، به اعتبار ( فرضیه آلومینیوم ) افزود . وی به بیماران خود ماده ای به نام دسفریوکسامین تجویز کرده است ، این دارو به آلومینیوم متصل شده و موجب دفع آن از بدن میگردد . این دارو خود را به بعضی از فلزات چسبانده و تا زمان خروج این فلزات از بدن ، از آنها جدا نمی شود . این مواد (chelating agent ) به طور وسیعی در از بین بردن سموم فلزات سنگین مانند جیوه و مس مؤثر است .
طبق تحقیقاتی که در بخش آسیب شناسی اعصاب دانشکده پزشکی مونت سینای نیویورک انجام شده نیز نقش آلومینیوم در ایجاد بیماری آلزایمر اساسی تشخیص داده شده است .
در مغز بیماران دیالیزی که به منظور کاهش میزان فسفات خون ناچار به مصرف مقادیر زیادی ترکیبات حاوی آلومینیوم هستند ، مقدار فراوانی از یک نوع پروتئین غیرطبیعی یافت شده که در مغز بیماران آلزایمر نیز موجود است . این خود شاهد دیگری دال بر اثبات فرضیه فوق است .
مصرف آلومینیوم هیچ مزیتی برای سلامت بدن به همراه ندارد . البته مقادیر فراوانی از آلومینیوم در اطراف ما موجود است . در غذا ، خاک و حتی هوائی که تنفس می کنیم . میزان بروز بیماری آلزایمر با میزان آلومینیوم که در آب آشامیدنی – به ویژه آب اسیدی – یافت می شود ، ارتباط دارد .
با مصرف مرتب چای غیرگیاهی ، آنتی اسیدها برای درمان ناراحتیهای معده و آسپیرین ها برای درمان سردرد ، کافی میت ، ترشی یا پنیرهای پرورده ، بکینگ پودر در تهیه کیک و شیرینی ، رولتها ، کرم ها و اسپری های ضدعرق ، مقداری آلومینیوم وارد بدن می شود .
ظروف آشپزخانه آلومینیومی نیز حاوی این ماده هستند . البته تنها مقدار اندکی آلومینیوم از طریق منابع ذکر شده وارد بدن شما می شود . حتی اگر هر روز ۳ وعده غذا در این ظروف پخته شود میزان جذب آلومینیوم از این طریق روزانه ۴ میلی گرم بیشتر نخواهد بود .
حال این میزان را با مقدار ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم آلومینیوم موجود در آسپرین ها یا ۵۰ میلی گرم آلومینیوم موجود در قرص های ضداسید که برای رهایی از سوزش معده مصرف می شوند ، مقایسه نمایید .
اگر مبتلا به زخم معده یا گاستریت هستید و همه روزه ناگزیر از قرص های ضداسید استفاده می کنید، ممکن است روزانه تا حد ۱۰۰۰ میلیگرم یا بیشتر آلومینیوم را به دستگاه گوارش خود وارد سازید .
در پایان رعایت اصول اساسی تغذیه را در این افراد به فراموشی نسپاریم . تغذیه مسلماً بر روند گسترش این بیماری تأثیر گذار است . زیرا از ویژگیهای بارز این بیماری آن است که این افراد همواره فراموش می کنند آیا غذا خورده اند یا چه موقع و چه چیزی خورده اند . پس اگر چنین افرادی را در خانه دارید باید مراقب غذای روزانه آنها باشید .
منبع :وبگاه : دانش بینش اندیشه